اگر در دوران پریود یا قبل ازآن، پوست شما دچار تغییراتی می‌شود، اصلا نگران نباشید! شما تنها نیستید. بسیاری از زنان در این دوره متوجه تغییرات محسوسی در پوست خود می‌شوند که معمولا با احساس ناخوشایندی همراه است. در این مقاله بعد از بررسی تاثیر هورمون‌ها بر پوست، مراحل مختلف سیکل قاعدگی و تغییرات هورمونی در هر مرحله را توضیح می‌دهیم و روتین پوستی مناسب هر مرحله را معرفی می‌کنیم. با انجام روتین پوستی خاص در هر دوره و رعایت چند راهکار ساده، می‌توانید پوستی سالم و شفاف داشته باشید.
مراحل سیکل قاعدگی و تاثیر هورمون‌ها بر پوست
بسیاری از اوقات قبل از مراجعه به تقویم یا اپلیکیشن‌های مدیریت قاعدگی، با دیدن جوش یا لک روی پوست صورت، متوجه فرارسیدن روزهای قاعدگی می‌شویم. در واقع تغییرات هورمونی باعث بروز مشکلاتی در پوست می‌شود که این مساله در همه زن‌ها به یک شکل نیست. به طور معمول، پوست در روزهای قبل از پریود دچار جوش یاآکنه و در زمان پریود دچار خشکی می‌شود. تمام این عارضه‌های پوستی با تغییرات هورمونی بدن در ارتباط است. تغییرات هورمونی هم در هر دوره‌ای از سیکل قاعدگی متفاوت است و در نتیجه پوست صورت هم در هر دوره واکنش متفاوتی دارد. بنابراین روتین مراقبت از پوست فقط مختص زمان پریود نیست و داشتن پوست شفاف، مستلزم رعایت روتین در هر مرحله هست. مراحل سیکل قاعدگی شامل مرحله پریود، فولیکار، تخمک‌گذاری و لوتئال است که در ادامه نگاهی به مراحل مختلف چرخه قاعدگی همراه با روتین مناسب آن مرحله می‌اندازیم.
پوست در دوران پریودی
پریود اولین مرحله از سیکل قاعدگی است که میزان هورمون‌های استروژن و پروژسترون در این مرحله کاهش پیدا می‌کند. به این ترتیب با کم شدن سبوم زیر پوست، شما احساس خشکی می‌کنید و پوست کاملا خشک می‌شود. سبوم مادهای چسبنده و روغنی است که توسط غدد چربی تولید می‌شود و به رطوبت‌رسانی پوست کمک می‌کند. پس اگر در روزهای پریود، خطوط صورت شما آشکارتر شد و احساسی خشکی در پوست صورت خود داشتید، کاملا طبیعی است و با چند راهکار می‌توانید به بهبود آن کمک کنید.
روتین پوستی برای روزهای پریود
با شروع پریود، دیواره رحم شروع به ریختن می‌کند و همان‌طور که پیش‌تر اشاره کردیم، سطح استروژن و پروژسترون پایین آمده و پوست ممکن است کدر، خسته و خشک به نظر برسد. با رعایت چند نکته ساده می‌توانید از خشکی پوست جلوگیری کنید:
پاکسازی پوست در دوره پریود
- پوست صورت را با آب ولرم بشویید. آب داغ، پوست شما را ملتهب کرده و خشکی آن را بیش‌تر می‌کند. توجه داشته باشید که آب داغ، روغن‌ها و چربی طبیعی پوست شما را هم از بین می‌برد.
- از پاک‌کننده‌های پوستی فاقد الکل و عطر استفاده کنید. الکل و سایر مواد شیمیایی در ترکیب محصولات مراقبت پوستی، باعث افزایش خشکی پوست می‌شود.
- از شوینده‌های غیرصابونی برای تمیز کردن پوست استفاده کنید، شوینده‌هایی که بافت کرمی یا ژلی دارند و مخصوص پوست‌های حساس هستند برای این دوره مناسب‌ترند.
- برای پاکسازی پوست در این دوره، بعد از شستن صورت از تونرهای آبرسان استفاده کنید. تونرهایی که حاوی هیالورونیک اسید و گلیسیرین هستند با حفظ رطوبت در منافذ پوست، آب مورد نیاز سلول‌ها را تامین می‌کنند.
تغذیه و آبرسانی به پوست در دوره پریود
بعد از پاکسازی، نوبت به تغذیه و آبرسانی پوست می‌رسد که در دوره پریود به علت کم‌آبی و خشکی این مرحله از سایر مراحل یک روتین پوستی اهمیت بیش‌تری پیدا می‌کند. در ادامه محصولاتی را که در این دوره به تغذیه پوست شما کمک می‌کند، معرفی می‌کنیم.
- بعد از پاکسازی پوست حتما از یک سرم آبرسان استفاده کنید. سرم‌های آبرسانی که دارای هیالورونیک اسید هستند با جذب سریع، عملکرد فوق‌العاده‌ای دارند و به بازیابی رطوبت از دست رفته پوست شما کمک می‌کنند.
- از روغن نارگیل برای آبرسانی به پوست، مخصوصا پوست بدن خود استفاده کنید. این روغن از اسیدهای چرب زنجیره متوسط تشکیل شده که خشکی پوست را کاهش می‌دهد و رطوبت کافی را به پوست شما می‌رساند. بهتر است بعد از حمام مقداری روغن نارگیل به بدن بزنید و ماساژ دهید.
- برای تغذیه و آبرسانی پوست می‌توانید از ماسک‌های آبرسان ورقه‌ای، ژلی یا کرمی استفاده کنید. معمولا ماسک‌هایی که از ژل آلوئه‌ورا تهیه شده‌اند، برای آبرسانی مناسب هستند. اگر حوصله و زمان کافی دارید می‌توانید خودتان در منزل ماسک خانگی با ژل آلوئه‌ورا درست کنید. بهترین زمان استفاده از ماسک، شب قبل از خواب است که پوست آماده جذب مواد مغذی و آبرسان است. توجه داشته باشید که بعد از استفاده، صورت خود را نشویید تا مواد ماسک کاملا جذب پوست شود. در دوره پریود می‌توانید تا دو دفعه از ماسک‌های آبرسان استفاده کنید.
- کرم‌های مرطوب‌کننده و آبرسان حاوی هیالورونیک اسید را حتما در روتین پوستی خود قرار دهید.
- علاوه بر پوست صورت، پوست لب هم در این روزها دچار خشکی می‌شود، در این صورت از بالم لب برای جلوگیری از خشک شدن آن استفاده کنید.
محافظت بیش‌تر از پوست با کرم ضدآفتاب در دوره پریود
کرم ضدآفتاب را در روزهای پریود فراموش نکنید. ضدآفتاب‌ها از ملزومات هر روتین پوستی هستند و در روزهایی که پوست صورت به دلیل تغییرات هورمونی خشک‌تر و حساس‌تر می‌شوند نیاز به استفاده از ضدآفتاب، بیش‌تر از قبل احساس می‌شود.
نبایدهای روتین پوستی در دوره پریود
- از انجام کارهایی که باعث می‌شود پوست شما حساس‌تر شود، خودداری کنید. اصلاح صورت در دوره پریود پوست شما را حساس‌تر می‌کند. بند انداختن، وکس و استفاده از کرم‌های موبر را در زمان مناسب‌تری انجام دهید.
- بهتر است در این روزها، لایه‌برداری را از روتین پوستی خود حذف کنید.
- اگر جوش، التهاب یا حساسیتی روی پوست صورت دارید، سعی کنید در این روزها بیش‌تر از قبل آن‌ها را نادیده بگیرید و اصلا دستکاری نکنید.
- از لوازم آرایشی سنگین استفاده نکنید و پوست صورت خود را حساس نکنید.
- هرگز با آرایش نخوابید و مراحل شست و شو و پاکسازی صورت را که به آن اشاره کردیم، هر صبح و شب انجام دهید.
پوست زیبا در مرحله فولیکار
بعد از پریود، بدن وارد مرحله فولیکار می‌شود که از روز هفتم چرخه قاعدگی تا روز یازدهم ادامه دارد. دراین مرحله وقتی مقابل آینه قرار می‌گیرید، زیباترین و شفاف‌ترین حالت پوست خود را می‌بینید. علت این شفافیت و زیبایی، تولید استروژن و به دنبال آن افزایش تولید کلاژن، الاستین و اسید هیالورونیک است. ممکن است در این مرحله نیاز به مراقبت از پوست را احساس نکنید و پوست صورت خود را رها کنید، اما بهتر است توجه داشته باشید که یک‌سری از مراقبت‌های پوستی را تنها در این فاز می‌توانید انجام دهید. درواقع آمادگی پوست برای بعضی از اقدامات و رسیدگی‌ها در این مرحله بیش‌تر است. پس سوالی که ممکن است در ذهن شما ایجاد شود این است که چه اقداماتی برای روزهای بعد از پریود می‌توانیم در نظر بگیریم؟
روتین پوستی در مرحله فولیکار
از آنجایی که با افزایش تولید استروژن در این مرحله پوست شما شفاف خواهد بود و مشکلاتی از قبیل خشکی یا چربی بیش از حد نخواهید داشت، بهتر است به روتین عادی پوستی خود برگردید. پس با توجه به نوع پوست خود، تمام مراحل یک روتین پوستی از پاکسازی تا تغذیه پوست را انجام دهید. محصولاتی مثل پاک‌کننده‌ها، شوینده‌ها، کرم‌های مرطوب‌کننده و انواع ماسک را بر اساس نوع پوست خود تهیه و استفاده کنید. در کنار روتین عادی پوست می‌توانید با چند اقدام ساده از شرایط پوستی مساعد خود استفاده کرده و به چشم یک فرصت به این مرحله نگاه کنید.
چند توصیه برای مراقبت از پوست در مرحله فولیکار
- بهترین زمان استفاده از لایه‌بردارها مرحله فولیکار است، یعنی دقیقا زمانی که پوست شما نه مثل دوره پریود حساس و خشک است و نه مثل زمان قبل از پریود چرب و مستعد جوش و آکنه. پس با توجه به نوع پوست، از لایه‌بردار مناسب استفاده کنید.
- برای حفظ و افزایش شفافیت و درخشندگی پوست در این مرحله می‌توانید از کرم‌ها و ماسک‌های روشن‌کننده پوست استفاده کنید. علاوه بر این محصولات، ماسک‌های خانگی مانند ماسک عسل و شیر یا موز و روغن بادام درحفظ درخشندگی پوست شما موثر است.
پوست نسبتا چرب در مرحله تخمک‌گذاری
در مرحله تخمک‌گذاری، تولید استروژن به بالاترین میزان خود می‌رسد و میزان کلاژن و الاستین هم افزایش پیدا می‌کند. پس در این مرحله هم می‌توان انتظار دیدن پوست شفاف و درخشان را داشت، اما ممکن است چربی پوست کمی افزایش پیدا کند. پس اگر در روزهای تخمک‌گذاری پوست صورت شما چرب شد با رعایت چند نکته می‌توانید چربی آن را تنظیم کنید.
چند توصیه برای مراقبت از پوست در مرحله تخمک‌گذاری
- از همان ابتدای کار یعنی پاکسازی تا مرحله تغذیه پوست، از محصولات فاقد چربی استفاده کنید. این محصولات شامل شوینده‌های صورت، کرم‌های مرطوب‌کننده و ضدآفتاب است.
- پاکسازی پوست را در این مرحله جدی بگیرید و حتما روزی دوبار صبح و شب بشویید و از تونر برای پاکسازی عمیق‌تر استفاده کنید.
- استفاده از لوازم آرایشی چرب و سنگین و به طور کلی هرچیزی را که باعث بسته شدن منافذ پوست شما می‌شود، محدود کنید.
- ورزش را فراموش نکنید! به طور کلی ورزش بر سفت شدن پوست، از بین رفتن آکنه و جوش و افزایش درخشندگی پوست موثر است.
- ماسک‌های پاک‌کننده منافذ پوست برای این مرحله بسیار مناسب هستند. اگه طرفدار ماسک‌های خانگی هستید، در دوره تخمک‌گذاری ماسک چای سبز و عسل را امتحان کنید.
پوست در مرحله لوتئال
بعد از گذشت دو دوره فولیکار و تخمک‌گذاری که درواقع دوران طلایی پوست هستند، بدن وارد مرحله لوتئال می‌شود. میزان استروژن به شدت کاهش پیدا می‌کند و پروژسترون بالا می‌رود. افزایش پروژسترون باعث بالا رفتن تولید سبوم می‌شود و خبر بد در این دوره، ظهور جوش‌های هورمونی است. پی ام اس نیز دقیقا در این مرحله بروز پیدا می‌کند و تغییرات خلقی و استرس هم بر وضعیت پوست تاثیر می‌گذارد.
با جوش‌های هورمونی چه کنیم؟
بخشی از تغییرات پوستی و ایجاد جوش‌های هورمونی اجتناب‌ناپذیر است و بهتر است که از قبل آمادگی مواجهه با آن را داشته باشید. بسیاری از اوقات ناراحتی و اضطراب از دیدن جوش و توجه بیش از اندازه به آن، موجب تشدید جوش‌ها می‌شود. پس در مرحله اول آرامش و آمادگی ذهنی برای برخورد با تغییرات پوست داشته باشید. در ادامه به چند نکته برای جلوگیری از جوش‌های هورمونی اشاره می‌کنیم تا با رعایت آن‌ها، نتیجه بهتری از روتین پوستی خود بگیرید.
- از خوردن غداهای فراوری شده و مواد غذایی قندی پرهیز کنید. افزایش سطح انسولین در خون موجب بروز التهابات پوستی و آکنه می‌شود. مصرف برخی خوراکی‌ها از جمله لبنیات، شکلات و فست‌فود هم موجب ایجاد جوش می‌شود. در مقابل شکلات تلخ و سبزیجات اثر معکوس دارد.
- از ویتامین‌ها و مکمل‌های پوست استفاده کنید. در این مورد بهتر است که زیر نظر دکتر متخصص پوست یا زنان عمل کنید.
- به هیچ‌وجه جوش‌ها را دستکاری نکنید.
- تا جایی که امکان دارد از محصولات آرایشی استفاده نکنید. در صورتی که می‌خواهید آرایش کنید هایلایتر، کانسیلر و کانتور را کنار بگذارید و آرایشی سبک داشته باشید.
- پاکسازی و شست و شوی صورت، مهم‌ترین بخش از روتین پوستی در مرحله لوتئال است. حتما روزی دوبار پوست صورت را بشویید و از تونر مناسب استفاده کنید.
- از کرم‌ها و سایر محصولات مراقبت از پوست که دارای سالیسیک اسید هستند، استفاده کنید. این اسید باکتری‌ها را از بین می‌برد و از ایجاد جوش جلوگیری می‌کند.
- از ماسک‌هایی که چربی اضافه پوست را به خود جذب می‌کند، استفاده کنید. ماسک خاک رس یکی از بهترین و موثرترین ماسک‌هاست.
- از محصولاتی که پوست شما رو بیش از اندازه خشک می‌کنند، استفاده نکنید. خشک شدن زیاد باعث تحریک پوست به تولید دوباره چربی و در نهایت ایجاد جوش می‌شود.
از بین بردن جای جوش‌های هورمونی
شدت تغییرات پوستی در همه زنان به یک اندازه نیست و ایجاد جوش‌های هورمونی برای برخی، مخصوصا نوجوانان بیش‌تر از اندازه معمول است و در مواردی به خاطر اندازه و عمق زیاد این جوش‌ها، جای آن تا مدت‌ها روی پوست باقی می‌ماند. در این صورت برای درمان جوش‌های هورمونی بهترین راه حل مراجعه به پزشک متخصص است. توصیه می‌شود بدون تجویز پزشک از مصرف داروهای ضدبارداری یا آنتی‌بیوتیک‌های قوی خودداری کنید. در ادامه به این چند نکته در روتین پوستی خود در مرحله لوتئال توجه کنید تا جای جوش‌های هورمونی سریع‌تر از پوست شما از بین برود:
- صورت خود را نسابید و به آرامی بشویید. سابیدن پوست با لیف باعث می‌شود جوش‌ها شدیدتر و در مواردی تبدیل به زخم شود.
- از حوله پنبه‌ای برای خشک کردن صورت استفاده کنید و به هیچ‌وجه حوله را روی صورت نمالید. بهتر است برای خشک کردن صورت، حوله را با حرکات ضربه‌ای به صورت خود بزنید.
- خواب کافی را فراموش نکنید. خواب منظم شبانه بین هفت تا نه ساعت باعث می‌شود فرایند بهبود و ترمیم جای جوش سریع‌تر انجام شود.
کلام آخر
با توجه به مطالبی که به آن اشاره کردیم اولین مرحله از انجام یک روتین پوستی در دوران پریود، شناخت فازهای سیکل قاعدگی و تغییرات هورمونی بدن در هر یک از این فازهاست. در هر چهار فاز سیکل قاعدگی، هورمون‌ها دچار تغییراتی می‌شوند که بر پوست شما تاثیر می‌گذارند. بنابراین روتین پوستی تنها مختص روزهای پریود نیست. پوست شما در هر مرحله واکنش متفاوتی نشان می‌دهد و نیازمند رسیدگی و مراقبت متناسب با همان واکنش است. در این مقاله تمام این مراحل همراه با روتین پوستی مناسب آن مرحله توضیح داده شد.