چسبندگی رحم؛ علت پنهان دردهای لگنی و ناباروری زنان

چسبندگی رحم وضعیت پزشکی نادری است که به دلیل تغییرات در بافت‌های دیواره رحم اتفاق می‌افتد. هرچند تشخیص این عارضه ممکن است به‌سادگی صورت نگیرد اما بی‌توجهی به آن می‌تواند منجر به ناباروری یا سقط جنین شود.

چسبندگی رحم چیست؟

اندام رحم دارای چند دیواره داخلی است، زمانی‌‌که دیواره‌ها به واسطه بافت اسکار (بافتی شبیه به یک نوار سفت و بی‌حس) به هم می‌چسبند، چسبندگی رحم یا سندروم آشرمن ایجاد می‌شود.

چسبندگی رحم معمولا به‌دلیل جراحی‌هایی که به بافت رحم آسیب می‌رسانند مانند کورتاژ، هیستروکتومی پولیپ‌‌ها و فیبروم‌ها یا مواردی مثل سقط ناقص، نگهداری جفت پس از زایمان و عفونت‌های رحمی تشکیل می‌شوند و فضای داخل رحم را کاهش می‌دهند.

چسبندگی رحم در در جمعیت نابارور بین ۲.۸ تا ۴۵.۵ درصد گزارش شده و اغلب پس از کورتاژهای مکرر رخ می‌دهد.

چسبندگی رحم چه علائمی دارد؟

علائم چسبندگی رحم می‌تواند شامل موارد زیر باشد:

• درد لگن
• ناباروری
• پریود نامنظم
• کاهش حجم خونریزی پریود (هیپومنوره)
• عدم پریود (آمنوره)

علائم چسبندگی رحم بعد از سزارین نیز مشابه همین علائم بالاست، به‌علاوه اینکه فرد ممکن است به‌جای پریود چند لکه‌ قهوه‌ای ببیند.

گاهی اوقات فرد اصلا پریود نمی‌شود (آمنوره) اما در زمان معمول پریودش، علائم پریود، به‌ویژه درد آن را احساس می‌کند. این وضعیت می‌تواند علل متفاوتی داشته باشد که در مقاله زیر به‌طور جامع درباره آن صحبت کردیم.

مقاله مرتبط:

چرا آمنوره یا پریود نشدن را تجربه می‌کنیم؟

همه زنان حداقل یک‌بار در زندگی خود این نگرانی را تجربه می‌کنند؛ نگرانی از قطع پریود که در اصطلاح پ ... مطالعه

عوارض چسبندگی رحم چیست؟

عوارض اصلی سندروم آشرمن شامل ناباروری، سقط مکرر، زایمان زودرس و خونریزی پس از زایمان است. در موارد شدید نیز احتمال  انسداد کامل رحم وجود دارد؛ حالتی که در آن تخلیه خون امکان‌پذیر نیست و شخص درد شدیدی را تحمل می‌کند.

از آن‌جایی که مشکل چسبندگی رحم ممکن است به حاملگی‌های پرخطر نیز ختم شود؛ نظارت دقیق پزشک در آن ضروری است.

برای درمان چسبندگی رحم چه بخوریم؟

ممکن است از طرف افراد غیرمتخصص توصیه‌های نظیر مصرف شنبلیله و رازیانه را به عنوان درمان گیاهی چسبندگی رحم شنیده باشید. توصیه می‌کنیم به‌دلیل حساسیت این موضوع، بدون اطلاع و مشورت پزشک هیچ دارو یا دمنوش گیاهی را مصرف نکنید.

آیا چسبندگی رحم درمان دارد؟

درمان سریع چسبندگی رحم شامل جراحی ‌هایی برای برداشتن بافت اسکار با ابزارهایی مانند قیچی یا لیزر است. پس از جراحی، برای جلوگیری از تشکیل مجدد چسبندگی، ممکن است از داروهای هورمونی مانند استروژن، یا وسایل داخل رحمی مانند بالون یا کاتتر استفاده شود.

در این نوع درمان‌ها نرخ موفقیت در بازگشت قاعدگی تا ۱۰۰ درصد و در بارداری بسته به شدت، بین ۲۵ تا ۷۶ درصد است.

اگر فرد قصد بارداری نداشته باشد، در موارد شدید ممکن است پزشک برداشتن کامل رحم را توصیه کند. همچنین با وجود این‌که درمان‌های کمتر تهاجمی مثل استفاده از سلول‌های بنیادی یا پلاسمای غنی از پلاکت درحال بررسی است اما هنوز روش‌های استانداردی به‌شمار نمی‌روند.

آیا چسبندگی رحم با قرص رفع می‌شود؟

در روند درمان چسبندگی رحم، قرص‌ها (مانند هورمون‌های استروژن) نقش کمکی دارند و معمولا پس از جراحی تجویز می‌شوند. همچنین برای جلوگیری از بازگشت دوباره چسبندگی رحم پس از جراحی، شاید نیاز باشد یک یا چند دوره  آنتی‌بیوتیک و داروهای ضدالتهابی مصرف کنید.

آیا چسبندگی رحم در بارداری خطرناک است؟

چسبندگی رحم در بارداری می‌تواند خطرناک باشد. افراد با این وضعیت نرخ پایین‌تری از بارداری موفق دارند و خطر سقط مکرر، زایمان زودرس، خونریزی افزایش پیدا می‌کند.

چه کسانی چسبندگی رحم داشتند و باردار شدند؟

بسیاری از افراد پس از طی کردن روند درمان موفق به بارداری می‌شوند و مشکلی ندارند. هرچند نمی‌توان به قطع گفت که دیگر این وضعیت برنمی‌گردد. مواردی وجود داشته که چسبندگی رحم در بارداری سوم مشاهده شده که علت آن به بازگشت یک چسبندگی قدیمی یا عفونت پس از عمل سزارین در بارداری‌های قبلی مربوط می‌شود.

کلام پایانی

سندرم آشرمن یا چسبندگی رحم یک وضعیت قابل مدیریت است که با تشخیص زودهنگام و درمان مناسب، می‌توان علائم آن را کاهش و شانس بارداری را افزایش داد. اگر علائمی مانند تغییرات پریود یا ناباروری را مشاهده کردید، حتماً به پزشک متخصص مراجعه کنید.

منابع: clevelandclinic، mayoclinic، dovepress