PMS یا سندرم پیش از قاعدگی، یک اختلال شایع در میان زنان و همراه با علائم جسمی و روحی است که در هر فرد به اشکال مختلف دیده…
ادامه مطلب >
طی سال‌های اخیر روش‌های مختلفی برای کنترل بارداری در زنان شکل گرفته‌اند که هر کسی با توجه به وضعیت بدنی و شرایطی که دارد یکی از آن‌ها را انتخاب می‌کند. یکی از رایج ترین این روش‌ها استفاده از آیودی (IUD) است. دستگاهی که در جنس‌های مختلف داخل رحم قرار می‌گیرد و مانع ورود اسپرم به آن می‌شود. اما آیودی چه تاثیری روی پریود می‌گذارد و آیا پریود نامنظم ارتباطی با آیودی دارد؟ در ادامه با معرفی این دستگاه و بررسی عوارض و انواع آن درمورد پریود نامنظم با آیودی صحبت می‌کنیم.
آیودی چیست؟
آیودی وسیله‌ای کوچک T شکل است که به منظور جلوگیری از بارداری و توسط پزشک در داخل رحم قرار می‌گیرد. این وسیله یکی از مؤثرترین روش‌های کنترل بارداری برگشت‌پذیر است. بعضی از روش‌های برگشت‌پذیر کنترل بارداری عبارتند از:
- قرص‌های ضد بارداری
- حلقه‌های واژینال
- انواع آیودی
آیودی خود به انواع مختلفی تقسیم می‌شود که در ادامه دو نوع از پراستفاده‌ترین آن‌ها را معرفی می‌کنیم:
آیودی مسی
آیودی مسی دستگاهی T شکل با پوشش مسی است که درون رحم قرار می‌گیرد. یک سیم مسی در اطراف این دستگاه قرار گرفته که در راستای بازوهای آن هم آستین‌های مسی وجود دارد. این دو آستین به طور مرتب و مستقیم با دیواره رحم تماس دارند. همین تماس مستقیم باعث ایجاد یک نوع التهاب در رحم می‌شود که از رسیدن اسپرم به تخمک جلوگیری می‌کند. آیودی مسی به مدت ۱۰ سال از بارداری جلوگیری می‌کند.
آیودی هورمونی
آیودی هورمونی حاوی مقداری مشخص از هورمون پروژسترون است که حدود پنج سال داخل رحم دوام می‌آورد.
پروژسترون ترشح شده توسط آیودی باعث غلیظ شدن مخاط دهانه رحم می‌شود. این موضوع اسپرم را از رسیدن و بارور کردن تخمک منع می‌کند. این هورمون همچنین می‌تواند از تولید تخمک جلوگیری کند و پوشش رحم را برای جلوگیری از لانه‌گزینی نازک می‌کند. آیودی هورمونی خود به انواع مختلفی تقسیم می‌شود که رایج‌ترین و معروف‌ترین آن مدل میرنا است.
مکانیزم‌های زیر در اثر استفاده از آیودی هورمونی باعث ترشح هورمون و در نهایت جلوگیری از بارداری می‌شود:
- ضخیم شدن مخاط دهانه رحم
ضخامت مخاط دهانه رحم باعث سختی رسیدن اسپرم به تخمک می‌شود.
- نازک شدن آندومتریوم
پوشش رحم که لازمه باروری تخمک است در اثر نازکی زیاد اختلالی در روند بارداری ایجاد می‌کند.
- جلوگیری از تخمک‌گذاری
ضخیم شدن دهانه رحم خود باعث نازک شدن آندومتریوم می‌شود که این دو عامل تخمک‌گذاری را متوقف می‌کنند.
کسانی که از آیودی هورمونی استفاده می‌کنند معمولا پریود سبک‌تر و کوتاه‌تری را تجربه می‌کنند. دلیل این موضوع هم این است که به طور معمول خروج آندومتریوم از واژن پریود را به وجود می‌آورد. اما چون هورمون‌ها باعث نازکی آندومتریوم می‌شوند، مقدار کمتری از آن برای خروج از واژن باقی می‌ماند. این موضوع پریود را سبک‌تر و خون‌ریزی را کمتر می‌کند.
علت پریود نامنظم با آیودی
نامنظم شدن پریود در ماه‌های اول جایگذاری آیودی اتفاقی کاملا طبیعی و معمول است و برای اکثر خانم‌ها اتفاق می‌افتد. اما بعد از گذشت حدود شش ماه دوباره به حالت طبیعی خود برمی‌گردد. اما اگر بیشتر از شش ماه پریودتان نامنظم بود، بهتر است با پزشک مشورت کنید.
پریود اکثر افراد بعد از استفاده از آیودی تا مدت زیادی قطع می‌شود. تعداد دیگری از خانم‌ها پریود سنگین‌تر و خون‌ریزی بیشتری را بعد از گذاشتن آیودی داخل رحمشان تجربه می‌کنند. هرکسی با توجه به نوع آیودی که استفاده می‌کند و وضعیت بدنی خود، تجربه متفاوتی را از این دستگاه دارد.
عوارض آیودی بر پریود
استفاده از آیودی گاهی اوقات و برای بعضی از افراد عوارضی به همراه دارد و به خصوص بر پریودشان تاثیر می‌گذارد. بعضی از خانم‌ها بعد از جایگذاری آیودی در داخل رحمشان درد و خون‌ریزی را تجربه می‌کنند. بعضی از افراد هم ممکن است از سه تا شش ماه اول پریود نامنظم داشته باشند.
در صورتی که بعد از گذشت مدت زمان طولانی باز هم احساس ناخوشایندی به آیودی داشتید، بهتر است با پزشکتان مشورت کنید.
عوارضی که آیودی بر پریود دارد بسته به نوع آن متفاوت است. به طور مثال اوایل استفاده از آیودی مسی، پریود معمولا با خون‌ریزی شدید همراه است. گاهی اوقات هم باعث ایجاد گرفتگی عضلات و کمردرد در طول پریود می‌شود. این عوارض معمولا نگران کننده نیستند و بعد از گذشت شش ماه برطرف می‌شوند. اما اگر دیدید خون‌ریزی‌تان شدید است و نظم پریودتان به کلی به هم ریخته، ممکن است دلیل دیگری داشته باشد و بهتر است به پزشک مراجعه کنید.
به طور کلی علائمی وجود دارند که هر فردی ممکن است تا مدتی بعد از جایگذاری آیودی آن‌ها را تجربه کند. علائمی مثل:
- لکه‌بینی بین دوره‌های پریود
- بهم ریختن نظم چرخه‌های قاعدگی
- پریود سنگین و خون‌ریزی زیاد
- عقب افتادن پریود با آی یو دی
معمولا بعد از جایگذاری آیودی، حدود شش ماه تا یک سال طول می‌کشد تا چرخه پریود شما به حالت قبل برگردد. اما درصد کمی از افراد هم هستند که بعد از گذاشتن IUD هورمونی، پریودشان تا مدت طولانی عقب می‌افتد یا به طور کلی قطع می‌شود.
اگر بعد از گذاشتن آیودی شش هفته یا بیشتر پریودتان قطع شد، بهتر است به پزشک مراجعه کنید تا از باردار نبودن خود اطمینان پیدا کنید. اگر باردار نباشید هم نیازی به نگرانی نیست. بعد از گذشت چند وقت، چرخه پریودتان به حالت عادی برمی‌گردد.
پریود شدن بعد از گذاشتن آیودی
تاثیر IUD بر پریود به ۲ دلیل بستگی دارد:
- نوع پریود شما قبل از گذاشتن IUD:
طبق تحقیقات در کسانی که قبل از گذاشتن IUD دارای خونریزی‌های خفیف بودند احتمال بیشتری وجود دارد که پریود این افراد به طور کامل قطع شود. اما این موضوع موقت و در هر فرد متفاوت است
- نوع IUD:
کسانی که از IUD های هورمونی استفاده می‌کنند، پریود سبک‌تری را تجربه می‌کنند. در مقابل کسانی که از IUD های مسی استفاده می‌کنند، پریود سنگین‌تری را تجربه می‌کنند.
این علائم در ۳ تا ۶ ماه اول بعد از گذاشتن IUD طبیعی است، اما بعد از ۶ ماه باید به حالت نرمال یا طبیعی برگردد در غیر این صورت باید به پزشک مراجعه کرد.
بعد از خارج کردن آیودی چه اتفاق می‌افتد؟
خارج کردن آیودی از داخل رحم به دلایل مختلفی انجام می‌شود. ازجمله:
- تاریخ انقضای آن به پایان رسیده است.
- قصد باردار شدن دارید.
- عوارض جانبی آن باعث ناراحتی شما شده است. (مثل خون‌ریزی، سردرد و گرفتگی عضلات)
- عفونت مقاربتی گرفته‌اید.
- آیودی از رحم خارج شده یا داخل رحم شکسته است.
- با وجود آیودی باردار شده‌اید.
بیرون آوردن آیودی معمولا بسیار راحت است و خیلی طول نمی‌کشد. همچنین بیرون آوردن آن درد خیلی کمتری از وارد کردن آن به داخل رحم دارد. پریود شما بلافاصله بعد از بیرون آمدن IUD به چرخه طبیعی خود برمی‌گردد و حتی می‌توانید برای بارداری اقدام کنید.
چه زمانی به پزشک مراجعه شود؟
پریود شما حدود ۶ ماه بعد از جایگذاری آیودی باید به ریتم طبیعی خود برگردد. اما درصد خیلی کمی از افراد هستند که بعد از استفاده از آیودی هورمونی به طور کل پریودشان قطع می‌شود. اگر شما هم بیشتر از شش هفته بعد از گذاشتن آیودی پریود نشدید، به پزشک مراجعه کنید.
امکان دارد دلیل پریود نشدن شما بارداری باشد. اما اگر بعد از انجام آزمایش‌های لازم، مطمئن شدید که باردار نیستید، امکان دارد این موضوع یکی از عوارض آیودی بر بدن شما باشد. یا ممکن است مشکل هورمونی دیگری داشته باشید و ربطی به آیودی نداشته باشد. تشخیص هر کدام از این موضوعات هم بر عهده پزشک است؛ بنابراین بهتر است قبل از هر اقدامی به پزشکتان مراجعه کنید. همچنین اگر بعد از گذاشتن آیودی هر یک از علائم زیر را تجربه کردید، مراجعه به پزشک را در اولویت قرار دهید:
- احساس درد در زمان رابطه جنسی
- ترشحات غیر معمول واژن
- درد و گرفتگی عضلات شکم
- سردرد
- تب و لرز
کلام آخر
آیودی (IUD) این روزها به رایج‌ترین روش پیشگیری از بارداری تبدیل شده است. روشی که برگشت‌پذیر است و نسبت به روش‌های دیگر ریسک کمتری دارد. اما آیا پریود نامنظم با آیودی ایجاد می‌شود؟ بعد از خارج کردن آیودی نظم پریود به هم می‌ریزد؟
در این مطلب با معرفی کامل آیودی و انواع آن به این سوال‌ها پاسخ دادیم و درباره ارتباط این دستگاه با پریود نامنظم صحبت کردیم.
منابع:
